9°
Bundan tam 101 yıl önce, Türkiye ve Yunanistan arasında yapılan mübadele sözleşmesi ile Balkan Türklerinin ana vatana göçü başlamıştı. Göç sırasında hayatını kaybeden mübadiller, Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği Bandırma Şubesi’nde gerçekleştirilen mütevazi bir buluşma ile anıldı.
Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği Bandırma Şubesi (BAL-GÖÇ), Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesinin 101. Yıl dönümünde göç sırasında hayatını kaybeden mübadilleri andı. BAL-GÖÇ Bandırma Şube Başkan Yardımcısı Nurettin Şen ev sahipliğinde gerçekleştirilen anma buluşmasına Bandırma Kent Konseyi Başkanı Serdar Polat, BAL-GÖÇ 5. ve 6. dönem Bandırma Şube Başkanı – Yazar Ahmet Yılmaz dernek üyeleri katıldı.
Selam Olsun Rumeli’ye ve Elveda Rumeli’m kitaplarının da yazarı olan, Balkan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği 5. ve 6. dönem Bandırma Şube Başkanı Ahmet Yılmaz, Balkan göçleri ve mübadele dönemi ile ilgili bilgiler sundu. Ahmet Yılmaz, “Balkanlar’a yönelik ilk göçler, 1374 yılında Osmanlı döneminde başlamış ve yüzyıllar boyunca devam etmiştir. Atalarımız bu coğrafyaya gönüllü olarak göç etmelerine rağmen, Kanuni Sultan Süleyman dönemiyle birlikte zorunlu göçler de başlamıştır.
Göçlerin temel amacı, İslam’ı yaymak ve Haçlı ordularının ana vatana ulaşmasını engellemektir. 1878’de Balkanlar’da Hristiyan ve Müslüman nüfus neredeyse eşitlenmiş, ancak bu dönemde geri dönüşler de yaşanmıştır. Osmanlı-Rus savaşının ardından, günümüz Türkiye’sine yapılan göçlerin en önemli sebeplerinden biri Rusya’nın Bulgaristan ve Balkanlar’ı karıştırmasıdır. Türkler, bu süreçte zulüm, baskı görmüş ve Bulgaristan’dan Türkiye’ye yaklaşık 500 bin kişi göç etmiştir.
Yunanistan ile gerçekleşen mübadele, I. Dünya Savaşı sonrasında Türklere yönelik artan baskılar nedeniyle gerçekleştirilmiştir. Türkler, mal ve mülk sahibi oldukları için hedef haline gelmiş, bu nedenle Türklere yönelik baskılar artmıştır. Bu süreç, eziyetlere kadar ilerlemiştir. Lozan Anlaşması’na kadar olan süreçte Türkiye’den Yunanistan’a göç eden Yunanlar, Türk evlerine yerleştirilmiştir.
Mübadele süreci 30 Ocak’ta başlamış ve bu yıl 101. yıl dönümünü anıyoruz. Yunanistan’dan gelen 300 bin kişi olduğu tahmin edilirken, Yunanistan’a giden Yunan sayısının ise yaklaşık 2 katı olduğu düşünülmektedir. Yunanistan’dan göçen Türkler, Bandırma ve çevresinde Edincik, Bereketli, Ballıpınar, Karşıyaka, Gölyaka, Ocaklar ve Narlı’ya yerleşmiştir. Yunanistan’dan Dutliman’a gelen bir gemideki salgın hastalık nedeniyle öldükten sonra denize atılanlar ve Bandırma’ya gömülenler olmuştur. Bunun gibi trajik olaylar neticesinde büyük bedeller ödenmiştir. Göç edenler, malını, mülkünü, sevdiklerini geride bırakmak zorunda kalmış ve bu süreçte canlarını vermeyi göze almışlardır,” dedi. / Umut Osman Sunci
